Próchnowo nad Bytyniem – N 53018’ / E 16014’
Wieś ciekawie położona na wysokim północno – zachodnim brzegu jez.Wielki Bytyń ale ze względu na brak jakiegokolwiek pomostu do cumowania niezbyt często odwiedzana przez żeglarzy. Są wprawdzie pomosty wędkarskie do których nie radzimy jednak podchodzić bo ich stan jest fatalny a ponadto miejscowi ,,gliździarze,, tego nie lubią i mogą puścić odpowiednią ,,wiąchę,,. Proponujemy dochodzić do brzegu wykorzystując miejscową dziką plażę położoną pod wysoka skarpą przy drodze z Piecnika do Próchnowa. Ale do samego brzegu dojdziemy tylko klasycznymi mieczówkami - oczywiście po podniesieniu miecza - bo płytko. Po zakończeniu manewru dojścia należy porządnie zabezpieczyć łódkę, oczywiście cenniejsze przedmioty zabrać z sobą lub nawet pozostawić ,,wachtowego,, na jachcie. ( niestety licho nie śpi !) i zapraszamy do zwiedzenia Próchnowa. Wieś ta wzmiankowana była już w 1337 r. Próchnowo było enklawą brandenburską i należała do Nowej Marchii. Do powiatu wałeckiego zostało włączone dopiero w 1816 r. Z początku wieś było własnością margrabiów brandenburskich a później Wedlów-Tuczynskich. Właścicielem Próchnowa od połowy XVI do połowy XVII wieku był ród Borków. Pod koniec II wojny światowej w okolicach
Próchnowa ukrywały się liczne grupy rozbitych wojsk hitlerowskich. Wieś wyzwolona została 11 lutego 1945 r. przez 3pp z 1 DP im.T.Kościuszki. We wsi godny zwiedzenia jest neogotycki kościół z czerwonej cegły zbudowany w XIX w. Prawie do brzegu jeziora – podobnie jak w Nakielnie –schodzi park podworski ( ok.3,0 ha ). Ciekawie prezentuje się odrestaurowany stary dworek w Próchnowie w latach powojennych siedziba PGR a obecnie jednego z zakładów ,,Farmutil.. H.S. ze Śmiłowa. Warto pospacerować po starym parku 
urozmaiconym głębokimi parowami z licznymi starymi drzewami ( w tym buki, lipy, graby. brzozy, dęby o obwodach do 600 cm. jedlice Douglasa, modrzewie ) Z drogi obok kościoła piękny widok na zat. Drzewoszewską. W ,,centrum,, wsi przystanek PKS ale autobusy kursują głównie w okresie roku szkolnego i bardzo rzadko w sezonie .W starej szkole ( vis a vis kościoła) można skorzystać z kwater prywatnych. Sama wieś to typowa zabudowa ,, po pegeerowska,, We wsi jest sklepik wielobranżowyz cenami zdecydowanie konkurencyjnymi w porównaniu z drzewoszewskim ,,Las Vegas,, Z Próchnowa żółtym szlakiem długości ok.7 km. można dojść wśród pól i lasów i brzegiem Bytynia aż na Półwysep Zamkowy blisko wsi Bytyń o której oczywiście będzie oddzielna informacja. Szlak prowadzi między innymi przez przystań POZŻ w Próchnówku ( zawsze trzeba pozdrowić bosmana !!) Jeżeli zdecydujemy się na pieszą wycieczkę żółtym szlakiem nie wykluczone 
spotkanie z żubrami ( Bison bonasus ) które na ten teren zostały introdukowane dokladnie 29 lutego 1980 r. Są oczywiście bardzo spokojne ... ale lepiej nie drażnić tych szlachetnych stworów i podziwiając ich majestat spokojnie maszerować dalej. Nasze ,,bizony,,przebywają w ugrupowaniu 12-14 osobników. Wiosną i jesienią w okolicach Próchnowa można spotkać liczne stada żurawi i gęsi zbożowych. Informacje przedstawione wyżej opracowano na podstawie monografii Włodzimierza Łęckiego ,,Województwo Pilskie ,, ( PWN Warszawa-Poznań 1988 ) i własnych ,,próchnowskich,, doświadczeń. A może by tak chociaż raz w sezonie zajrzeć do Próchnowa ? Na pewno warto. Bytyniowi cześć !
/ARmator/
(Zdjęcia żubrów są autorstwa Pana Mieczysława Hławiczki i poczodzą ze strony www.zubry.com )